بیمه هنرمندان صنایع دستی
در جای جای جهان، هنرمندان از جایگاه بخصوصی در پیکره اجتماع برخوردارند. هنرمند کسی است که بازخوردهای فرهنگی و هویتی جامعه را در قالب استعارههایی منحصربهفرد و از جنس کلام، پیام و شیء به عینیت میرساند. از این رو طبقه هنرمند جزو طبقات بسیار شاخص و تاثیرگذار در جوامع انسانی به شمار میرود. از طرف دیگر، دولتها در بودجهریزی فرهنگی کشور خود، توجه خاصی به موضوع هنر و ترویج آن و نیز وضعیت رفاه هنرمندان دارند. اما این حکایت در کشور ما به گونهای باژگونه و با فاصلهای معنادار از شاخصهای جهانی به پیش میرود. چرا هنرمندان کشور ما نه تنها از مزایای اجتماعی هنر خود به دورند، بلکه در سادهترین مسائل معیشتی نیز دچار نقصانهای قابل توجهند. یکی از مشکلاتی که هنرمندان صنایع دستی ما با آن روبرو هستند، سلیقهای عمل کردن نهاد ذیربط در ارتباط با بیمه تامین اجتماعی است. در ادامه به توضیحی مبسوط در مورد بیمه هنرمندان صنایع دستی پرداختهایم.
چرا بیمه هنرمند قابل فهم نیست؟
وقتی صحبت از بیمه میشود، تصویر یک کارفرما در جلوی دیدگان نقش میبنند. اما در مورد هنرمندان که در بیشتر موارد، فاقد کارفرما بوده در هیچ شرکت خصوصی یا دولتی استخدام نیستند، قضیه به گونهای دیگر است. عدم وجود کارفرما به این معنی است که هیچ شرکتی، حق بیمه هنرمند را کسر نمیکند. بنابراین هنرمندانی که به طور مستقل مشغول فعالیت هستند، هیچ گونه سنواتی نیز دریافت نمیکنند. در این موارد لازم است که دولت با سیاستگزاریهای خود، این قشر را در زیر چتر حمایتی خود ببرد. از همین رو در سالهای اخیر، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، هنرمندان واجد شرایط را تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی برده است. در اصطلاح سازمان تامین اجتماعی به این دسته از بیمه شدگان، بیمه شدگان بدون کارفرما گفته میشود.
بیمه هنرمندان
سازمان تامین اجتماعی و در راس آن، دولت، در راستای حمایت از شاغلین بدون کارفرما، قانونی را پیشنهاد داد که طی آن، هنرمندان از طریق نهاد بالادستی خود، حق برخورداری از بیمه هنرمندان را به دست بیاورند. از نظر ساز و کار اداری در سازمان تامین اجتماعی، هنرمندان کشورمان در دو دسته تقسیم میشوند. یک دسته هنرمندانی هستند که در زیرمجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی طبقهبندی میشوند و دسته دیگر در وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی. از این نظر، این هنرمندان برای برخورداری از بیمه تامین اجتماعی باید از طریق یکی از این دو نهاد اقدام کنند.
اما از کجا بدانیم که از طریق کدام یک از نهادهای ذیربط اقدام به دریافت بیمه تامین اجتماعی نماییم. اگر شما از آن دسته هنرمندانی هستید که در یکی از رشتههای هنرهای تجسمی (نقاشی، گرافیک، نگارگری، خوشنویسی، عکاسی و کاریکاتور)، نویسندگی، سینما و موسیقی فعالیت میکنید، میتوانید از طریق وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اقدام کنید. اما اگر هنر شما مربوط به یکی از رشتههای طبقهبندی شده در لیست معاونت صنایع دستی کشور باشد، در ذیل وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، جای میگیرید.
بیمه هنرمندان صنایع دستی
بیمه شاغلین صنایع دستی و قالیبافان طی قانونی که در سال ۱۳۸۸ در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید، اجرایی شد. اما این طرح در فاصله سالهای ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۷ متوقف شد و دیگر شاغلین صنایع دستی قادر به استفاده از این تسهیلات نبودند. در ابتدا آئین نامه اجرای بیمه هنرمندان توسط هیات وزیران به تصویب رسیده بود. اما به دلیل اینکه به صورت قانون در نیامده بود، اجرای آن به مدت چهار سال متوقف شد. اما با قانونی شدن این طرح در سال ۱۳۹۷، هر ساله عدهای از هنرمندان و شاغلین صنایع دستی و قالیبافی از خدمات بیمه تامین اجتماعی بهرهمند میشوند.
مصوبهای مخاطرهانگیز برای بیمه هنرمندان
اواسط اسفند ماه سال ۱۴۰۰ بود که نشستی علنی در مجلس شورای اسلامی برگزار شد. در این نشست، جزئیاتی از معافیت بیمهای شاغلین در حوزه صنایع دستی و قالیبافی مطرح شد که باعث نگرانی اهالی هنرهای دستی شد. موضوع از اینجا شروع شد که سازمان تامین اجتماعی قصد داشت که در مورد بیمه شدگان بدون کارفرما تصمیمگیری کند. مسلما هنرمندان نیز بخشی از بیمه شدگان بدون کارفرما به شمار میروند. اما آنچه که اهالی هنر را رنجاند، گنجاندن “آزمون وسع” در مورد وضعیت معیشت هنرمندان بود. طی این طرح، خدمات بیمه تامین اجتماعی صرفا به هنرمندانی تعلق میگیرد که در چهار دهک اول درآمدی قرار داشته باشند.
هنرمند باید در کدام دهک درآمدی قرار بگیرد؟!!!
بر اساس میزان برخورداری هر خانوار از درآمدهای ماهیانه، هر خانواده در یکی از دهکها یا خوشههای درآمدی قرار میگیرد. در کشور ما، هر خانوار در یکی از دهکهای دهگانه جای دارد. دهک اول فقیرترین و دهک دهم داراترین دهک کشور به شمار میرود. اما به لحاظ طرحی که در مجلس شورای اسلامی در مورد آزمون وسع هنرمندان به تصویب رسیده است، به توضیح دهک اول تا چهارم میپردازیم. دهک اول به خانوارهایی گفته میشود که درآمد ماهیانه آن از ۷۰۰,۰۰۰ تا ۱,۶۰۰,۰۰۰ تومان متغیر است. به دنبال آن، درآمد دهک دوم ۱,۷۰۰,۰۰۰ تومان، دهک سوم، ۲,۰۰۰,۰۰۰ و دهک چهارم، ۳,۰۰۰,۰۰۰ تومان است. بنابراین بیمه هنرمندان صرفا شامل هنرمندانی میشود که میزان درآمد ماهیانه آنها بین ۷۰۰,۰۰۰ تا ۳,۰۰۰,۰۰۰ تومان است.
سلام از مطلب تون که بسیار واضح وبیان روشن بیان شده سپاس گزارم .
چطور میشه هنرمندان جدا از بیمه های دیگه یک بیمه هنر داشته باشند .
خانم عطائی عزیز
ممنون از حسن نظر شما به مقاله حاضر.
هر فردی صرفا میتواند از مزایایی یک بیمه تامین اجتماعی برخوردار باشد. در صورتی که تا کنون از امکانات بیمه تامین اجتماعی استفاده نکردهاید، میتوانید نسبت به بیمه هنرمندان صنایع دستی اقدام بفرمائید.
لطفا به معاونت صنایع دستی شهر خود مراجعه بفرمائید.
با تشکر
سلام و درود
والا ما از سال ۹۴ مدارک دادیم صنایع دستی اصفهان تا الان هردفه یه بهونه میارند برای بیمه.کاشکی از اول گفته بودند لااقل آزاد پرداخت میکردیم.چندساله امروز فردا میکنند