شهر و روستای جهانی صنایع دستی در ایران
تا کنون چهارده شهر و روستای ایران در لیست شورای جهانی صنایع دستی ثبت شده است. این شهرها در فاصله زمانی ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۰ توسط کارشناسان شورای جهانی صنایع دستی مورد بررسی قرار گرفتهاند. شهر و روستای جهانی صنایع دستی به نقاطی میگویند که از ارزشهای صنایع دستی برخوردار باشد. این ارزشها توسط شورای جهانی صنایع دستی و بر پایه ارزیابیهای میدانی و فنی و داوریهای معین مورد بررسی قرار میگیرد.
شهرها و روستاهای صنایع دستی چگونه انتخاب میشوند؟
برای گزینش یک شهر یا روستا جهت قرارگیری در لیست شورای جهانی صنایع دستی دو مرحله اداری طی میشود. در این دو مرحله، مقامات روستایی، شهری، استانی و کشوری نقشآفرینی میکنند.
مرحله اول: انتخاب شهر یا روستای صنایع دستی در سطح ملی
در ابتدا یک روستا یا شهر بر اساس شاخصهای استاندارد و بینالمللی مورد بررسی اولیه قرار میگیرد. برخی از این شاخصها عبارتند از سابقه هنر و صنایع دستی در منطقه، تعداد هنرمندان و کارگاهها و تعداد هنرمندان شاخص. میزان تولید محصولات دستی، تعداد مراکز فروش صنایع دستی و جاذبههای فرهنگی و طبیعی نیز از سایر شاخصها به شمار میروند. پس از انتخاب شهر یا روستا، شورایی به ریاست معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی تشکیل و پرونده شهر یا روستا مورد بررسی قرار میگیرد. این شورا هر دو سال یک بار برگزار میشود.
مرحله دوم: انتخاب شهر یا روستای صنایع دستی در سطح جهانی
پس از ثبت شهر یا روستا در لیست شهرها و روستاهای صنایع دستی در سطح ملی، اسناد تهیه شده با تائید مسئولین روستا، شهر، استاندار، فرماندار و معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی ترجمه میشود. سپس شورایی متشکل از وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به ریاست معاون ریئس جمهوری تشکیل میشود. در این شورا اسناد مورد نظر، نهایی میشود. این شورا همه ساله برگزار میشود و در آن برخی از تشکلهای صنایع دستی، اساتید دانشگاه و هنرمندان برجسته شرکت میکنند.
پس از آماده شدن اسناد در سطح ملی، پرونده آماده شده به دفتر غرب آسیای شورای جهانی صنایع دستی ارسال میشود. در این مرحله، بازدیدهایی از طرف این شورا انجام شده و توضیحات مقامات روستا، شهری و استانی مورد ارزیابی قرار میگیرد. در مرحله بعدی اسناد و ارزیابیهای انجام گرفته تائید شده و پروندهای تهیه میشود. پس از تائید در شورای آسیا و اقیانوسیه، به اعضاء رسمی شورای جهانی صنایع دستی در پنج قاره ارسال و مورد تائید آنها قرار میگیرد. در نهایت، گواهی ثبت شهر یا روستا به معاونت صنایع دستی و هنرهای سنتی کشور ارسال میشود.
چند شهر و روستا در ایران در لیست جهانی صنایع دستی ثبت شدهاند؟
بر اساس آخرین اطلاعات شورای جهانی صنایع دستی (تا تاریخ سی و یکم آگوست ۲۰۲۱)، شهرهای اصفهان (استان اصفهان)، تبریز (استان آذربایجان شرقی)، مشهد (استان خراسان رضوی)، مریوان (استان کردستان)، سیرجان (استان کرمان)، کلپورگان (استان سیستان و بلوچستان) و لالجین (استان همدان)، شیراز (استان فارس)، زنجان (استان زنجان)، آباده (استان فارس)، میبد (استان یزد)، ملایر (استان همدان) و روستاهای خُراشاد (خراسان جنوبی) و قاسم آباد (گیلان) در لیست شهرها و روستاهای جهانی صنایع دستی قرار گرفتهاند.
از میان مراکز استانها، اصفهان و شیراز به عنوان شهرهای جهانی صنایع دستی، تبریز به عنوان شهر جهانی فرش، مشهد به عنوان شهر جهانی گوهرسنگها و زنجان به عنوان شهر جهانی ملیله انتخاب شدهاند. همچنین لالجین به عنوان شهر جهانی سفال، مریوان به عنوان شهر جهانی کلاش (گیوه)، سیرجان به عنوان شهر جهانی گلیم شیریکی پیچ، آباده به عنوان شهر جهانی منبت، میبد به عنوان شهر جهانی زیلوبافی، ملایر به عنوان شهر جهانی مبلمان منبت در لیست جهانی قرار گرفتهاند. روستاهای خُراشاد به عنوان روستای جهانی حوله بافی، روستای کلپورگان به عنوان روستای جهانی سفالگری و روستای قاسم آباد به عنوان روستای جهانی چادر شب بافی انتخاب شدهاند.
نظرتون رو با ما به اشتراک بگذارید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.