علی اکبر صنعتی نقاش معاصر ایران
هر گاه به هنرهای تجسمی و نقاشی ایرانی فکر میکنم، شاید از نخستین اسمهایی که به ذهنم خطور میکند، علی اکبر صنعتی باشد. صنعتی خالق آثار متعددی در حوزه نقاشی و مجسمهسازی است. فرشته عدالت از مهمترین آثار اوست. علی اکبر صنعتی از جمله هنرمندان پرتلاش ایرانی است که توانست پس از سپری کردن دوران سخت کودکی و اتمام دوره ابتدایی در کرمان، نهایتا وارد مدرسه صنایع مستظرفه در تهران شود. ورود به این مدرسه نقطه عطفی در زندگی هنری صنعتی به شمار میرود. وی در این مدرسه تحت تعلیم کمال الملک قرار گرفت و آثاری جاویدان در هنر نقاشی به جای گذاشت.
علی اکبر صنعتی و دوران کودکی تا نوجوانی
تولد استاد علی اکبر صنعتی در سال ۱۲۹۵ در کرمان اتفاق افتاد. پدر و مادر وی اصالتا سیرجانی بوده و با تنگ شدن معاش زندگی به کرمان کوچ کرده بودند. به دلیل مرگ زودهنگام پدر و فقر خانوادگی، مادر او، علی اکبر را به پرورشگاه سید علی اکبر صنعتی زاده (با علی اکبر صنعتی اشتباه نشود) سپرد. نام خانوادگی علی اکبر از نام خانوادگی سید علی اکبر صنعتی، مدیر پرورشگاه گرفته شده است. او تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در کرمان به اتمام رساند و به دلیل علاقهای که به نقاشی و مجسمهسازی نشان داد، توسط مدیر پرورشگاه به تهران فرستاده شد. نقاشی “تالار آینه” نخستین نقاشی بود که علی اکبر تحت تاثیر آن قرار گرفت.
دوران تحصیل در مدرسه کمال الملک
علی اکبر صنعتی توسط عبدالحسین صنعتی زاده کرمانی (نویسنده و پدر رمانهای تاریخی ایران و پسر مدیر پرورشگاه کرمان) پس از ثبت نام در مدرسه صنایع مستظرفه که مدیریت آن بر عهده کمال الملک بود، نزد استادان به نامی چون طاهرزاده بهزاد (نقاش و مینیاتوریست)، ابوالحسن خان صدیقی (مجسمه ساز و خالق مجسمه فردوسی در میدان فردوسی تهران)، علی رخساز، علی محمد حیدریان (از شاگردان ممتاز کمال الملک)، حسین خان شیخ، حسنعلی خان وزیری (نقاش، کاشی کار و موزائیکساز و از شاگردان کمال الملک)، اسماعیل آشتیانی به تعلیم نقاشی و مجسمهسازی پرداخت. او مدتی نیز نزد آلبرت هوفمان (نقاش گمنام آلمانی) به تعلیم نقاشی آبرنگ پرداخت.
پس از سالها تلاش، موفق شد لیسانس نقاشی را در سال ۱۳۱۹ دریافت کرده و به کرمان بازگردد. پس از درگذشت مدیر یتیمخانه کرمان، چندین سال به تعلیم نقاشی و مجسمهسازی به بچههای یتیم پرداخت که حاصل آن ایجاد نمایشگاهی در شهر کرمان شد.
تاسیس موزههای صنعتی در تهران و کرمان
او پس از چند سالی که در کرمان به سر برد، به درخواست عبدالحسین صنعتی زاده کرمانی مجددا راهی تهران شد. حضور او در تهران منشا خدمات عظیمی در حوزه هنر نقاشی و مجسمهسازی شد که هم اکنون بیش از صدها اثر از وی به جای مانده است. تاسیس نمایشگاه و موزه صنعتی تهران از مهمترین اقدامات علی اکبر صنعتی است که با همکاری عبدالحسین صنعتی زاده به تحقق پیوست. این موزه در ابتدا یتیمخانه بود که بعدها با گسترش فعالیتهای هنری صنعتی به موزه تبدیل شد. این ساختمان متعلق به سازمان هلال احمر بوده و جزو موزههای هلال احمر کشور به شمار میرود. این سالها در دست مرمت بوده و همچنان در تعطیلی به سر میبرد.
او در سال ۱۳۵۶ با همکاری همایون صنعتی (نوه مدیر یتیمخانه کرمان) موزهای در محل ساختمان یتیمخانه تاسیس کرد که به پاس سالها فعالیت هنری علی اکبر صنعتی، به اسم او نامگذاری شد. در این موزه آثاری از علی اکبر صنعتی، کمال الملک و شاگردان او و تعداد از هنرمندان معاصر ایران و جهان به نمایش درآمده است. موزه صنعتی یکی از غنیترین موزههای هنر معاصر در ایران به شمار میرود.
آثار علی اکبر صنعتی
صنعتی در دوران هنری خود بیش از دو هزار تابلوی نقاشی و بیش از چهارصد مجسمه آفریده است. شاید بتوان گفت مشهورترین اثر وی که به همراه ارژنگ رحیم زاده و ابوالحسن صدیقی طراحی و ساخته است، مجسمه فرشته عدالت در مقابل ساختمان دادگستری تهران باشد. مجسمههای باقر خان، ستار خان، صحنه قتل امیر کبیر، قائم مقام فراهانی، سید حسن مدرس، سید جمال الدین اسد آبادی، ملا هادی سبزواری، فردوسی، حافظ، سعدی، رضا شاه، محمد رضا شاه، ملک الشعرای بهار، جمالزاده، عارف قزوینی، دکتر مصدق، دهخدا، جواهر نعل نهرو، گاندی، ویکتور هوگو و آلبرت شوایتزر از جمله این آثار به شمار میروند. صنعتی در نقاشی آبرنگ به دلیل خلق آثاری فاخر و درخور صاحب سبکی نوین است. زندگی به آبرنگ، به شوق پرواز و شبان و موسی از معروفترین آثار آبرنگ صنعتی است.
اسامی تابلوهای استاد علی اکبر صنعتی را بنویسید